Lise Ağırlıklı Ortalama Hesaplayıcı

Ders saati ve puanlarınızı girerek ağırlıklı yılsonu başarı puanınızı (YBP) hesaplayın.

NOT: Puanını boş bıraktığınız dersler için hesaplamalarda 0 kullanılacaktır (ders saati seçilmişse).

Lise Ortalama Hesaplama Aracı Nasıl Çalışır? Adım Adım Açıklama

Lise Ortalama Hesaplama aracımız, lise öğrencilerinin bir **dönem** veya **yıl sonu** ağırlıklı not ortalamasını, derslerden aldıkları karne notları ve bu derslerin haftalık ders saatlerini kullanarak Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) yönetmeliğine uygun şekilde hesaplar.

  1. Adım 1: Hesaplama Türünü Seçme:** Kullanıcı genellikle neyi hesaplamak istediğini seçer:
    • Dönem Sonu Ortalama:** Belirli bir dönemin (1. Dönem veya 2. Dönem) ortalaması.
    • Yıl Sonu Ortalama:** Tüm yılın genel ortalaması.
  2. Adım 2: Ders Bilgilerini Girme:** Kullanıcı, ilgili dönem veya yıl için aldığı **tüm derslerin** bilgilerini girer:
    • Ders Adı (Opsiyonel):** Takip için.
    • Ders Notu:**
      • Dönem Ortalaması İçin: O dersin o dönemdeki karne notu (100’lük). (Lise Ders Puanı Hesaplama ile bulunur).
      • Yıl Sonu Ortalaması İçin: O dersin **yıl sonu puanı** (1. Dönem ve 2. Dönem puanlarının aritmetik ortalaması).
    • Haftalık Ders Saati:** O dersin haftada kaç saat okutulduğu. Bu, notun ağırlığını belirler.
  3. Adım 3: Ağırlıklı Ortalama Formülünü Uygulama:** Araç, MEB Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği’ne göre ağırlıklı ortalamayı hesaplar:
    • Her dersin ilgili notu (dönem veya yıl sonu), kendi haftalık ders saati ile çarpılır (= Ağırlıklı Ders Puanı).
    • Tüm dersler için hesaplanan bu ağırlıklı puanlar toplanır (= Toplam Ağırlıklı Puan).
    • Tüm derslerin haftalık ders saatleri toplanır (= Toplam Haftalık Ders Saati).
    • Toplam Ağırlıklı Puan, Toplam Haftalık Ders Saatine bölünür.

    Ağırlıklı Ortalama = (Σ [Ders Notu * Haftalık Ders Saati]) / (Σ Haftalık Ders Saati)

    (Σ sembolü toplama işlemini ifade eder).

  4. Adım 4: Yuvarlama:** Bölme sonucu virgülden sonra iki basamak yürütülür ve karneye bu şekilde yansır (örn: 87.53). Belge hesaplaması gibi durumlarda tam sayıya yuvarlama gerekebilir.
  5. Adım 5: Sonucu Gösterme:** Araç, hesaplanan ağırlıklı dönem veya yıl sonu not ortalamasını gösterir. Bazı araçlar bu ortalamaya göre belge durumunu (Takdir/Teşekkür) da belirtebilir.

Lise Ortalaması Nedir ve Neden Önemlidir? (2025 Eğitim Hayatı)

Lise ortalaması (Dönem Sonu Ağırlıklı Not Ortalaması veya Yıl Sonu Başarı Puanı – YBP), bir öğrencinin lisedeki belirli bir dönemde veya akademik yıl boyunca aldığı tüm derslerde gösterdiği genel akademik başarının sayısal bir özetidir. Sadece ders notlarının basit ortalaması değil, **derslerin haftalık ders saatleri ile ağırlıklandırılmış** bir ortalamasıdır. Yani, haftada daha çok saat görülen bir dersin (örn: Matematik, Türk Dili ve Edebiyatı) ortalama üzerindeki etkisi, daha az saat görülen bir dersten (örn: Müzik, Beden Eğitimi) daha fazladır.

Lise ortalamasını bilmek ve takip etmek şu nedenlerle çok önemlidir:

  • Genel Başarı Göstergesi:** Öğrencinin sadece belirli derslerde değil, tüm akademik programdaki genel performansını yansıtır.
  • Takdir ve Teşekkür Belgesi:** Dönem veya yıl sonunda Takdir (85.00 ve üzeri) veya Teşekkür (70.00-84.99 arası) belgesi alıp alamayacağı bu ortalamaya göre belirlenir (zayıf ders olmaması koşuluyla).
  • Sınıf Geçme:** Yıl sonu ağırlıklı not ortalaması (YBP), sınıfı doğrudan geçmek için gereken minimum puana (genellikle 50.00) ulaşıp ulaşılmadığını gösterir (Lise Sınıf Geçme Hesaplama).
  • Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP):** Her yılın sonunda hesaplanan Yıl Sonu Başarı Puanları (YBP), lise sonunda birleşerek Diploma Notunu ve dolayısıyla üniversite sınavı (YKS) puanına eklenecek olan OBP’yi oluşturur (Lise Mezuniyet Puanı Hesaplama). Yüksek bir lise ortalaması, üniversiteye girişte önemli bir avantaj sağlar.
  • Okul Birinciliği:** Lise birinciliği genellikle en yüksek diploma notuna (yani 4 yıllık ortalamaya) sahip öğrenciye verilir ve bu durum YKS yerleştirmelerinde ek kontenjan avantajı sağlar.
  • Hedef Belirleme ve Takip:** Öğrencilerin genel başarı düzeylerini görmeleri, hangi derslere daha çok çalışmaları gerektiğini anlamaları ve gelecek için akademik hedefler koymaları açısından önemlidir.

Lise Ortalama Hesaplama aracımız, bu kritik hesaplamayı MEB kurallarına uygun olarak yaparak öğrencilere akademik yolculuklarında rehberlik eder.

Ağırlıklı Ortalama Hesaplama: Ders Saatlerinin Etkisi

Ağırlıklı ortalama, her bir değerin (ders notu) önem derecesine (ders saati) göre ortalamaya katkıda bulunmasını sağlar.

Örnek Senaryo (Dönem Sonu):**

| Ders | Not | Ders Saati | Ağırlıklı Not (Not * Saat) |
|—|—|—|—|
| Matematik | 70 | 6 | 420 |
| Beden Eğitimi | 100 | 2 | 200 |
| **Toplam** | | **8** | **620** |

Basit Ortalama (Yanlış Hesap):** (70 + 100) / 2 = 85.00

Ağırlıklı Ortalama (Doğru Hesap):** Toplam Ağırlıklı Not / Toplam Ders Saati = 620 / 8 = **77.50**

Gördüğünüz gibi, ders saati fazla olan Matematik dersinin notu (70), ortalamayı basit ortalamaya göre daha fazla aşağı çekmiştir. Ders saati az olan Beden Eğitimi dersinin 100 olması ortalamayı o kadar yükseltememiştir. Bu nedenle, haftalık ders saati yüksek olan derslerde başarılı olmak, genel ortalamayı yükseltmek için daha etkilidir.

Yıl Sonu Başarı Puanı (YBP) Nasıl Hesaplanır?

Yıl sonu ortalaması hesaplanırken dikkat edilmesi gereken bir nokta vardır:

  1. Önce her dersin **ayrı ayrı yıl sonu puanı** bulunur. Bu, o dersin 1. dönem puanı ile 2. dönem puanının **aritmetik ortalamasıdır**.

    Ders Yıl Sonu Puanı = (1. Dönem Puanı + 2. Dönem Puanı) / 2

    (Buçukluysa tama yuvarlanır).

  2. Sonra, bulunan bu **ders yıl sonu puanları**, ilgili derslerin haftalık ders saatleri ile çarpılır (Ağırlıklı Yıl Sonu Puanı).
  3. Tüm derslerin Ağırlıklı Yıl Sonu Puanları toplanır.
  4. Bu toplam, toplam haftalık ders saatine bölünerek **Yıl Sonu Başarı Puanı (YBP)** bulunur.

Yani, iki dönemin ağırlıklı ortalamalarının ortalaması alınmaz; her dersin kendi yıl sonu notu üzerinden ağırlıklı ortalama hesaplanır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

  • Karne ortalaması ile yıl sonu ortalaması aynı şey mi?
    Genellikle “karne ortalaması” terimi **dönem sonu ağırlıklı not ortalaması** için kullanılır. “Yıl sonu ortalaması” veya “Yıl Sonu Başarı Puanı (YBP)” ise, tüm yılın başarısını gösteren ve iki dönemin notlarının ders saatleriyle ağırlıklandırılarak hesaplanan ortalamadır. Sınıf geçme ve OBP hesaplamasında YBP esas alınır.
  • Ortalamam kaç olursa Takdir/Teşekkür alırım?
    Hiç zayıf dersiniz (50 altı not) olmaması koşuluyla:
    • Teşekkür için ortalamanız **70.00 ile 84.99** arasında olmalıdır.
    • Takdir için ortalamanız **85.00 ve üzeri** olmalıdır.
  • En düşük geçer not kaçtır?
    Bir dersten başarılı sayılmak için dönem veya yıl sonu puanının en az **50** olması gerekir (49.50 ve üzeri 50’ye yuvarlanır).
  • Haftalık ders saatlerini nereden öğrenebilirim?
    Haftalık ders programınızda veya e-Okul sisteminde her dersin haftada kaç saat olduğu bilgisi yer alır. Okul türüne (Anadolu Lisesi, Fen Lisesi, Meslek Lisesi) ve sınıfa göre ders saatleri farklılık gösterebilir.
  • Beden Eğitimi, Müzik, Görsel Sanatlar gibi dersler ortalamayı etkiler mi?
    Evet. Haftalık ders saati olan tüm dersler (zorunlu ve seçmeli), notları ve ders saatleri oranında ağırlıklı ortalamaya katılır. Bu derslerden alınan yüksek notlar ortalamayı olumlu etkiler.
  • Hesaplama aracı neden e-Okul’dan farklı sonuç verebilir?
    En yaygın nedenler notların veya ders saatlerinin yanlış girilmesidir. Ayrıca, bazı derslerin (özellikle meslek liselerindeki atölye dersleri gibi) ders saatleri veya hesaplama yöntemleri farklılık gösterebilir. Her zaman e-Okul’daki resmi sonuçlar esastır. Bu araç sadece bir tahmin ve kontrol mekanizmasıdır.
  • Yıl sonu ortalamam 50’nin altında kalırsa ne olur?
    Yıl sonu başarı puanınız 50’nin altında kalırsa veya belirli sayıda dersten başarısız olursanız (zayıfınız olursa), sınıf tekrarı veya sorumlu geçme durumu ortaya çıkabilir. Bu durum Lise Sınıf Geçme Hesaplama sayfasında daha detaylı açıklanmıştır.