Oran Hesaplama Aracı

Oran hesaplama, sadeleştirme veya bir sayının oranını bulma işlemlerini yapın.

* Doldurulması zorunlu alanlar.

Oran Hesaplama Aracı Nasıl Çalışır? Adım Adım Açıklama

Oran Hesaplama aracımız, iki veya daha fazla niceliği (sayıyı) birbirleriyle karşılaştırmanın bir yolu olan oranı bulmanıza yardımcı olur. Genellikle iki sayının birbirine bölünmesiyle ifade edilir.

  1. Adım 1: Karşılaştırılacak Değerleri Girin: Oranını bulmak istediğiniz iki (veya daha fazla) değeri girin (örn: A değeri = 20, B değeri = 50). Bu değerler aynı birimde olmalıdır (örn: ikisi de TL, ikisi de kg, ikisi de adet).
  2. Adım 2: Oran Formatını Seçme (Opsiyonel):** Oranın hangi formatta gösterilmesini istediğinizi seçebilirsiniz:
    • Bölme İşareti (A / B):** 20 / 50
    • İki Nokta Üst Üste (A : B):** 20 : 50
    • Kesir (A/B):** 20/50
    • Ondalık Sayı:** 0.4
    • Yüzde (%):** %40 (Eğer A’nın B’ye oranını yüzde olarak soruyorsa)
    • Sadeleşmiş Oran:** Oranın en basit tam sayı hali (örn: 20:50 -> 2:5)
  3. Adım 3: Hesaplama:
    • Temel Oran (Bölüm):** Araç, ilk değeri ikinci değere böler (A / B).
    • Sadeleştirme:** Eğer tam sayı oranı isteniyorsa, araç A ve B değerlerinin En Büyük Ortak Bölenini (EBOB) bulur ve her iki sayıyı da EBOB’a bölerek oranı en sade haline getirir. Örn: EBOB(20, 50) = 10. Sadeleşmiş oran: (20/10) : (50/10) = 2 : 5.
    • Yüzdeye Çevirme:** Eğer yüzde oranı isteniyorsa, bölümü 100 ile çarpar. (A / B) * 100.
  4. Adım 4: Sonucu Gösterme: Araç, hesaplanan oranı seçilen formatta (veya birkaç farklı formatta) gösterir.

Oran Nedir ve Neden Hesaplanır? (2025 Karşılaştırma Rehberi)

Oran, matematikte iki veya daha fazla miktarın birbirine **bölünerek** karşılaştırılmasıdır. Bir niceliğin başka bir niceliğin içinde “kaç defa” bulunduğunu veya ona göre ne kadar büyük ya da küçük olduğunu gösterir. Oranlar genellikle şu şekillerde ifade edilir:

  • **A : B** (Örn: 3 : 2 – Üçe iki oranı)
  • **A / B** (Örn: 3 / 2)
  • **Kesir (A/B)** (Örn: 3/2)
  • **Ondalık Sayı** (Örn: 1.5)

Oran hesaplama, farklı miktarları anlamlı bir şekilde karşılaştırmak için temel bir yöntemdir ve hayatın birçok alanında kullanılır:

  • Karşılaştırma:** İki ürünün fiyat/performans oranını, iki takımın galibiyet oranlarını, iki yatırımın risk/getiri oranını karşılaştırmak.
  • Ölçeklendirme:** Harita ölçekleri (1:100000), model araba ölçekleri (1:18), tariflerdeki malzeme oranları (2 ölçü un, 1 ölçü şeker) gibi durumlar oran ifadesidir. Bir ölçeğe göre gerçek boyutları veya miktarları bulmak için oran kullanılır.
  • Karışımlar:** Bir karışımdaki (beton, alaşım, içecek) bileşenlerin birbirine oranını belirlemek (örn: 3 kısım çimento, 5 kısım kum).
  • Finansal Analiz:** Şirketlerin mali durumunu analiz etmek için kullanılan birçok oran vardır (Cari Oran, Likidite Oranı, Borç/Özkaynak Oranı, Fiyat/Kazanç Oranı vb.).
  • **Sağlık ve Fitness:** Bel/Kalça Oranı (WHR) veya Bel/Boy Oranı (WHtR) gibi sağlık risklerini gösteren vücut ölçüm oranları.
  • Verimlilik Ölçümü:** Üretimdeki hata oranı, bir kampanyanın dönüşüm oranı (tıklama/satış oranı) gibi performans metrikleri.
  • **Yüzde Hesaplamaları:** Yüzde, aslında paydası 100 olan özel bir oran türüdür.

Oran Hesaplama aracımız, bu temel karşılaştırma işlemini kolayca yapmanızı ve farklı oran formatları arasında geçiş yapmanızı sağlar.

Oran Hesaplama: Farklı Gösterimler ve Sadeleştirme

Oranlar farklı şekillerde ifade edilebilir ve genellikle en **sade** hali tercih edilir.

Örnek: Bir sınıfta 18 erkek ve 12 kız öğrenci var. Erkeklerin kızlara oranı nedir?

  • İki Nokta Gösterimi: 18 : 12
  • Kesir Gösterimi: 18 / 12
  • Ondalık Gösterim: 1.5

Bu oranı sadeleştirmek için her iki sayıyı da EBOB‘larına böleriz. EBOB(18, 12) = 6.

  • Sadeleşmiş İki Nokta Gösterimi: (18/6) : (12/6) = **3 : 2** (Üçe iki oranı)
  • Sadeleşmiş Kesir Gösterimi: 3 / 2

“3 : 2 oranı” demek, her 3 erkeğe karşılık 2 kız olduğu anlamına gelir. Bu, 18:12 oranından daha kolay anlaşılır.

Oran ve Orantı Arasındaki Fark Nedir?

Oran ve Orantı sıkça birlikte kullanılsa da farklı kavramlardır:

  • **Oran:** İki niceliğin birbirine **bölümüdür**. Tek bir karşılaştırmayı ifade eder (örn: 3/2).
  • **Orantı:** İki veya daha fazla **oranın birbirine eşitliği** durumudur. Bir denklik ifade eder (örn: 3/2 = 6/4).

Orantı, bir oran bilindiğinde diğer bilinmeyen değerleri bulmak için kullanılır (içler dışlar çarpımı vb.). Örneğin, bir harita ölçeği (oran) biliniyorsa, haritadaki mesafeden gerçek mesafeyi bulmak (orantı kurmak) mümkündür.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

  • Oran hesaplarken birimler önemli mi?
    Evet. İki niceliği oranlarken genellikle **aynı birimde** olmaları gerekir. Örneğin, 5 metrenin 50 santimetreye oranını bulmak için önce ikisini de aynı birime (örn: santimetreye) çevirmeniz gerekir: 500 cm / 50 cm = 10. Oranın kendisi genellikle birimsizdir (birimler sadeleşir).
  • Oran negatif olabilir mi?
    Matematiksel olarak oran negatif olabilir (negatif bir sayının pozitif bir sayıya bölümü). Ancak pratik uygulamalarda (mesafe, miktar oranları gibi) genellikle pozitif değerlerle çalışılır.
  • Payda sıfır olabilir mi?
    Hayır. Bir sayının sıfıra bölümü tanımsız olduğu için oranın paydası (ikinci terim) sıfır olamaz.
  • “Altın Oran” nedir?
    Altın Oran (yaklaşık 1.618), bir bütünün parçaları arasında estetik ve doğal uyum sağladığına inanılan özel bir matematiksel orandır.
  • Oran hesaplama aracı hangi formatları destekliyor?
    Genellikle araçlar oranı A:B, A/B ve ondalık sayı olarak gösterir. Sadeleştirme (en basit tam sayı oranı) ve yüzdeye çevirme (Yüzde Hesaplama) özellikleri de yaygındır.
  • Üçlü oran (A : B : C) nasıl hesaplanır?
    Üç veya daha fazla niceliğin oranını bulmak için, tüm sayıları aynı anda bölebilen en büyük ortak bölenlerini (EBOB) bulup her bir sayıyı bu EBOB’a bölerek en sade hali elde edilir. Örn: 12 : 18 : 30 oranını sadeleştirmek için EBOB(12, 18, 30) = 6 bulunur. Sadeleşmiş oran: (12/6) : (18/6) : (30/6) = 2 : 3 : 5.