Vergi Gecikme Faizi Hesaplama
Gecikme faizini öğrenmek istediğiniz vergi borcunun vade tarihini, ödeme yapacağınız tarihi ve borç tutarını aşağıdaki hesaplama aracına girdikten sonra hesapla butonuna basınız.
Vergi Gecikme Faizi ve Zammı Hesaplama Aracı Nasıl Çalışır?
Aracımız, Vergi Usul Kanunu (VUK) hükümlerine göre, vadesinde ödenmeyen vergileriniz için Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın uyguladığı gecikme bedellerini hesaplar. (2025 yılı güncel aylık %4.5 oranını baz alır).
- Vergi Aslı Tutarı: Vadesinde ödemediğiniz (veya eksik ödediğiniz) ana vergi borcunu girin (örn: 10.000 TL).
- Verginin Vadesi (Son Ödeme Günü): Borcun normalde ödenmesi gereken son yasal günü girin.
- Ödeme Yapılan Tarih: Borcu ödediğiniz (veya hesaplama yaptığınız) bugünün tarihini girin.
- Hesapla: Butona bastığınızda, aracımız iki kritik hesaplamayı yapar:
- Gecikme Zammı (Vade Geçtikten Sonra): Vadesi dolmuş ve kesinleşmiş borçlar için uygulanır (VUK Md. 112). Aylık %4.5 oranını, gecikilen ay ve gün sayısına göre (günlük olarak) hesaplar.
- Gecikme Faizi (Pişmanlık/İkmalen): Beyan sonrası (Pişmanlık zammı) veya denetim sonucu (İkmalen) çıkan vergiler için vade ile tahakkuk arasına uygulanır. Oran yine aylık %4.5’tir.
Gecikme Faizi ve Gecikme Zammı Nedir? (İkisi Farklıdır!)
Devlete olan borçların (vergi, harç, prim) zamanında ödenmemesi durumunda, devlet “enflasyon karşısında paramın değeri düştü” diyerek bu borca bir “faiz” uygular. Ancak bu faiz, borcun durumuna göre iki farklı isim alır:
1. Gecikme Zammı (VUK Md. 112)
Nedir: Vadesi geçmiş, kesinleşmiş (tahakkuk etmiş) bir vergi borcunun (örn: MTV 1. Taksit, KDV Beyannamesi) son ödeme gününden, ödendiği tarihe kadar geçen süre için uygulanır.
Özellik: Aylık olarak hesaplanır, ancak ay kesirleri (günler) için “günlük” olarak uygulanır.
2025 Oranı: Aylık %4.5 (Yıllık %54)
2. Gecikme Faizi (VUK Md. 112)
Nedir: Bu, daha teknik bir faizdir. İki durumda uygulanır:
a) Pişmanlık Zammı: Beyanname süresini kaçırdınız, ancak denetime girmeden kendiniz “pişmanlık” dilekçesiyle beyanname verdiniz. Verginin normal vadesi ile pişmanlıkla beyan ettiğiniz tarih arasına “gecikme faizi” (Pişmanlık Zammı olarak) uygulanır. (%4.5)
b) İkmalen/Re’sen Tarhiyat: Bir vergi müfettişi denetimi (inceleme) sonucu size eksik ödediğiniz bir vergi (vergi ziyaı) çıkarıldı. Bu verginin normal vadesi ile müfettişin size tebliğ ettiği “tahakkuk” tarihi arasına “gecikme faizi” uygulanır. (%4.5)
Özellik: Aylık olarak hesaplanır, ay kesirleri (günler) dikkate alınmaz.
Kısacası, “Gecikme Zammı” vadesi geçmiş borca, “Gecikme Faizi” ise sonradan ortaya çıkan/beyan edilen borca uygulanır. Her ikisinin de 2025 yılı için oranı aylık %4.5’tir.
2025 Yılı Gecikme Faizi ve Zammı Oranları
Vergi gecikme oranları, T.C. Merkez Bankası’nın politika faizine ve enflasyona duyarlıdır ve Cumhurbaşkanı Kararı ile sıkça değişir. 2024 yılının sonlarında %3.5’ten %4.5’e çıkarılan oran, 2025 yılı boyunca da (yeni bir değişiklik olmazsa) Aylık %4.5 (Yıllık %54) olarak uygulanmaktadır.
Adım Adım Gecikme Zammı Hesaplama Örneği
Aracımızın mantığını bir örnekle görelim:
Senaryo: Son ödeme tarihi 31 Ocak 2025 olan 20.000 TL’lik MTV 1. Taksit borcu, 15 Nisan 2025 tarihinde ödeniyor.
- Vergi Aslı: 20.000 TL
- Gecikilen Süre: 2 Ay + 15 Gün (Şubat, Mart tam aylar + Nisan’dan 15 gün)
- Aylık Oran: %4.5
- Günlük Oran: %4.5 / 30 = %0.15
Hesaplama:
- Tam Aylar İçin Zam (Şubat, Mart):
20.000 TL * %4.5 * 2 Ay = 1.800 TL - Günler İçin Zam (15 Gün):
20.000 TL * %0.15 (Günlük Oran) * 15 Gün = 450 TL - Toplam Gecikme Zammı:
1.800 TL + 450 TL = 2.250 TL - Toplam Ödenecek Tutar:
20.000 TL (Ana Para) + 2.250 TL (Gecikme Zammı) = 22.250 TL
Gördüğünüz gibi, 2.5 aylık bir gecikme, borcu %10’dan fazla artırmıştır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- Gecikme Faizi ve Gecikme Zammı arasındaki oran farkı nedir?
Eskiden farklıydı, ancak 2019’dan beri iki oran da “Gecikme Zammı” oranına eşitlenmiştir. 2025 yılı için ikisi de aylık %4.5’tir. Tek fark, faizde ay kesirleri (günler) dikkate alınmaz, zammda ise günlük hesaplama yapılır. - Vergi Ziyaı Cezası nedir? Faizle aynı mı?
Hayır, çok farklıdır. Gecikme faizi/zammı, devlete “gecikme bedeli” olarak ödenen faizdir. Vergi Ziyaı Cezası ise, vergiyi eksik veya yanlış beyan ederek devleti zarara uğratmanın “cezası”dır. Bu ceza, eksik ödenen verginin 1 katı kadardır. (Yani 10.000 TL eksik beyan ettiyseniz, 10.000 TL de ceza kesilir + ayrıca gecikme faizi alınır). - Pişmanlık Zammı nedir?
Yukarıda “Gecikme Faizi” olarak açıklanan faizin halk arasındaki adıdır. Beyanname süresini kaçırıp, denetime girmeden kendiliğinizden beyanda bulunursanız, devlet sizden “Vergi Ziyaı Cezası” (1 kat) almaz, sadece “Gecikme Faizi” (Pişmanlık Zammı olarak, %4.5) alır. - Bu oran SGK borçları için de geçerli mi?
Evet. SGK prim borçlarının gecikme zammı/faizi de VUK’a atıfta bulunur ve aynı (aylık %4.5) orana tabidir. - Vergi yapılandırması nedir?
Devletin, birikmiş vergi borçlarının “Gecikme Zammı” ve “Vergi Ziyaı Cezası”nı silip, yerine daha düşük olan Yİ-ÜFE oranını koyarak borcu yeniden taksitlendirmesidir.
