Yasal Faiz Hesaplama
İşleyen faizi hesaplayın.
Yasal Faiz Hesaplama Aracı Nasıl Çalışır?
Alacağınızın gecikmesinden doğan faiz zararını hesaplamak için aracımız 3095 sayılı Kanun’daki güncel oranları kullanır. Aracımız, faiz oranlarının değiştiği tarihleri bilir ve “kıst dönem” hesaplaması yapar.
- Ana Para Tutarını Girin: Faize konu olan asıl alacak miktarınızı (borcun aslını) girin.
- Faiz Başlangıç Tarihi: Borcun ödenmesi gereken tarihi (vade tarihi) veya borçlunun temerrüde (gecikmeye) düştüğü tarihi seçin.
- Hesaplama (Bitiş) Tarihi: Genellikle bugünün tarihini veya ödemenin yapıldığı tarihi seçin.
- Faiz Türünü Seçin: Bu en önemli adımdır. Alacağınız “Adi İş” (ticari olmayan, örn: kira, şahsi borç) ise “Yasal Faiz” seçin. Alacağınız “Ticari İş” (iki tacir arası, fatura, çek) ise “Ticari Temerrüt (Avans) Faizi” seçin.
- Hesapla: Butona bastığınızda, aracımız seçtiğiniz tarihler arasında geçerli olan tüm faiz oranlarını (oranlar yıl içinde değişmişse bunları bölerek) uygular, işlemiş toplam faiz tutarını ve ana para + faiz toplam alacağınızı gösterir.
Yasal Faiz Nedir ve Neden İki Farklı Türü Vardır?
Yasal faiz (veya kanuni faiz), vadesi geldiği halde ödenmeyen bir para borcu için, alacaklının uğradığı kaybı telafi etmek amacıyla işletilen ve oranı kanunla (3095 sayılı Kanun) belirlenen bir “gecikme bedeli”dir.
Bu faizi hesaplamak, bir icra takibi başlatırken veya dava açarken ne kadar toplam alacağınız olduğunu bilmek için zorunludur. Kanun, bu faizi alacağın “ticari” olup olmamasına göre ikiye ayırmıştır ve oranları ciddi şekilde farklıdır:
1. Yasal Faiz (Adi Kanuni Faiz) – 2025 Yılında %24
Bu, tarafların tacir olmadığı veya işin ticari sayılmadığı durumlarda uygulanan temel faiz oranıdır.
- Kira alacakları
- İki şahıs arasındaki borçlar
- Tüketici kredileri (sözleşmede belirtilmemişse)
- Haksız fiilden doğan tazminatlar
1 Haziran 2024 tarihinden itibaren bu oran yıllık %24 olarak sabitlenmiştir ve 2025 yılında da (yeni bir değişiklik olmazsa) bu oran geçerlidir.
2. Ticari Temerrüt Faizi (Avans Faizi) – 2025 Yılında %44,25
Bu, Türk Ticaret Kanunu (TTK) kapsamında, her iki tarafın da “tacir” olduğu ve işin “ticari” sayıldığı durumlarda uygulanan çok daha yüksek bir faiz oranıdır. Bu oran, T.C. Merkez Bankası’nın (TCMB) bankalara verdiği “avans işlemlerinde uygulanan faiz oranına” endekslidir.
- Ödenmeyen fatura alacakları
- Çek veya senet alacakları
- İki şirket arasındaki ticari sözleşmeden doğan alacaklar
TCMB’nin 8 Mart 2025 tarihli güncellemesi ile bu oran yıllık %44,25 olarak belirlenmiştir. Gördüğünüz gibi, yasal faizin neredeyse iki katıdır.
Faiz Hesaplamasında Nelere Dikkat Edilmeli?
- Basit Faiz: Hukukumuzda kural olarak “basit faiz” uygulanır. Yani faiz, sadece ana para üzerinden hesaplanır. Faize tekrar faiz (bileşik faiz) işletilmez (TTK’daki bazı istisnalar hariç).
- Faiz Başlangıç Tarihi: Eğer sözleşmede bir vade varsa, vadeyi takip eden gün faiz başlar. Vade yoksa, borçluyu ihtarname çekerek temerrüde düşürmeniz gerekir ve faiz ihtar tarihinden itibaren başlar.
- Kıst Dönem: Faiz oranları yıl içinde sıkça değişir. Aracımız, 100 günlük bir gecikmenin 40 günü eski orandan, 60 günü yeni orandan ise bunu ayırarak (kıst dönem) hesaplar ve en doğru sonuca ulaşır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
- Hangi faizi seçeceğimi bilmiyorum. Yanlış seçersem ne olur?
Eğer ticari bir alacağa (faturaya) %24 yasal faiz uygularsanız, ciddi bir hak kaybı yaşarsınız. Eğer şahsi bir borca %44,25 ticari faiz isterseniz, icra takibinize veya davanıza itiraz edilir ve fazladan istediğiniz kısım reddedilir. Ayrım çok önemlidir. Kural olarak: İş ticari ise Avans Faizi, değilse Yasal Faiz. - Bu oranlar brüt mü net mi?
Bu oranlar yıllıktır ve brüt oranlardır. Alacak tahsil edildiğinde, faiz geliri üzerinden Gelir Vergisi (stopaj) kesintisi olabilir. - Sözleşmede “aylık %5 faiz” yazıyorsa ne olur?
Eğer iş ticari ise, sözleşmedeki oran (aylık %5 = yıllık %60) ticari temerrüt faizinden (%44,25) yüksek olsa bile geçerlidir. Ancak iş ticari değilse (adi iş), yasal faiz oranının (%24) iki katını (%48) geçemez. Bu hesaplama, sözleşmede hiç oran belirtilmediği durumlar için yasal oranları kullanır.
İlgili diğer araçlar: İcra Masrafı Hesaplama, E-Tebligat Tebliğ Tarihi Hesaplama